«Дауыс» Коалициясының байқаушылары 6 қазанда еліміздегі барлық ашық дауыс беру учаскелерінде дауыс беру барысын бақылауға қатысты. Барлығы тоғыз жарым мыңға жуық учаскіні қамтыдық.
Біздің бақылау желісі 181 ҮЕҰ мен кәсіподақтарды қамтыды.
Біз дауыс беру учаскелері ашылған сәттен бастап дауыс беру хаттамаларына қол қойылғанға дейін күні бойына сол жерлерде бақылаушылардың болуын қамтамасыз еттік.
Коалицияның аймақтық деңгейдегі барлық штабтарында ситуациялық орталықтар күні бойы жұмыс істеді. Олар нақты уақыт режимінде учаскілерден ақпарат алып отырды.
Яғни, бізде дауыс беру үдерісінің толық және сенімді көрінісі бар.
Учаскілерден келген байқаушыларымыздың есептерін талдау, жалпы алғанда, Орталық бақылау комиссиясы жариялаған деңгейде азаматтардың жоғары белсенділігі мен сайлауға қатысуын растайды.
Сондай-ақ, учаскелік комиссиялардың жұмысына мониторинг жүргізу барысында өрескел заң бұзушылықтар анықталмағанын айтқым келеді.
Комиссиялардың жұмысына, сайлаушылардың жүріс-тұрысына, дауыс беру учаскелеріндегі бақылаушылардың іс-әрекеттеріне қатысты ескертулер болғаны туралы айта кеткен жөн.
Бірақ жалпы алғанда, учаскілерде дауыс беру нәтижелеріне күмән тудыратын заң бұзушылықтар анықталған жоқ деп айта аламыз.
Анықталған заң бұзушылықтардың ішінде мына жайттарды атап өткім келеді.
— біріншіден, екі немесе одан да көп азаматтардың дауыс беру кабинасына кіруіне жол берілді. Бұл жағдайларда біздің бақылаушылар дереу әрекет етіп, заң бұзушылықтарды орнында түзетуді талап етті.
— екіншіден, учаскеде үгіт-насихат жүргізудің бірқатар фактілері анықталды, соның ішінде дауыс беру кабиналарына үгіт материалдарын заңсыз алып өтпек болған. Олар атом электр станцияларын салуды қолдайтын және оған қарсы материалдарды қамтыды. Мұндай фактілер жеті учаскеде тіркелді.
— үшіншіден, жоқ туыстары мен отбасы мүшелеріне дауыс беруге әрекет жасалды. Бұл әсіресе ауылдық жерлерге қатысты. Біздің бақылаушылар бірден әрекет етіп, мұндай әрекеттерді тоқтатты.
— төртіншіден, кейбір дауыс беру учаскелерінде байқаушылар референдум учаскелік комиссия мүшелерінің сайлаушының аты-жөнін тізілімге жазбас бұрын бюллетенге қол қойғанын анықтады. Бұл фактілерді де сол жерде реттедік.
Сонымен қатар, бірқатар жағдайда дауыс беру тәртібін бұзу және байқаушылар мен сайлаушылар тарапынан комиссиялардың жұмысына араласу орын алған. Сонымен қатар, адамдар дауыс беру кабиналарындағы сайлаушыларды видеоға түсіріп, дауыс беруге қатысушылардың тізімдерін суретке түсіруге тырысты. Олар хаттаманы заңда белгіленген мерзімдерді бұза отырып шығаруды талап етті.
Осы фактілердің барлығына қатысты біздің өкілдер белгіленген тәртіп бойынша әрекет етіп, референдум комиссияларының төрағаларының атына арыздар жолдады.
Жалпы, біз 9,5 мың учаскедегі бақылаушылардың барлық сауалнамасы егжей-тегжейлі өңделгеннен кейін дайындалатын жазбаша есебімізде бақылаудың барлық нюанстары туралы толыққанды есепті көрсететін боламыз.
