Ньюкасл ауруының алдын алу

Қарғалы аудандық ветеринарлық стансасы ағымдағы жылда үй құстары мен дала құстарының  арасында  туындайтын Ньюкасл ауруына қарсы жаттығу, оқыту, түсіндіру жұмыстарын жүргізді.

Айта кететіндей, қазіргі таңда құс шаруашылығы — ауыл шаруашылығының ең жаңа және ең қарқынды дамып келе жатқан саласының бірі болып отыр. Өнімнің қысқа мерзімде өндірілуі нарық сұранысына бағыт- бағдар беріп отыр. Сол себепті біздің ветеринарлық мамандардың мақсаты аса қауіпті аурулардың алдын алу.

Ньюкасл ауруы, қысқаша сипаттама

Ньюкасл ауруы (nb, құстардың псевдочумасы) — өте жұқпалы вирустық инфекция, құстардың барлық түрлеріне әсер ететін парамиксовирустың алғашқы серотипінен туындайды. Ауру әлемнің барлық аймақтарында тіркеледі.

Қоздырғыштың көзі және инфекцияның таралуының негізгі жолдары. Инфекция көзі-ауру және ауру құс. Мұрыннан, тұмсықтан және көзден секрециялар, сондай-ақ нәжіс пен қан жұқпалы болып табылады. Вирустың бөліну ұзақтығы 26-дан 40 күнге дейін болуы мүмкін. Инфекцияның негізгі кіру қақпасы-мұрын шырышты қабаттары, конъюнктивалар, ауыз қуысы.

НБ вирусы әртүрлі жолдармен таралады:

1) тірі құстардың қозғалысы, жабайы, экзотикалық, қоныс аударатын көгершіндер, коммерциялық үй құстары;

2) жабайы жануарлар;

3) адамдар мен жабдықтардың қозғалысы;

4) құс шаруашылығы өнімдерінің қозғалысы;

5) ауа арқылы таралу;

6) азықтың ластануы;

7) судың ластануы.

Ең көп таралған берілу жолы-ауру және сау құс арасындағы байланыс.

Клиникалық көрініс

Аурудың клиникалық көрінісінің төрт түрі сипатталған. Біріншісінде-велогендік формада депрессия, әлсіздік, тыныс алу функциясының бұзылуы, қан араласқан Сулы Жасыл нәжістің пайда болуымен диарея байқалады; тремор. Өлім-жітім 90% жетеді.

Аурудың екінші түрі негізінен тыныс алу органдарының (жөтел, тұншығу) және жүйке жүйесінің зақымдалуымен сипатталады. Өлім-жітім 10-нан 50% — ға дейін.

Аурудың үшінші түрі тыныс алу және герминативті жолдардың шамалы зақымдалуымен көрінеді.

Төртінші-асимптоматикалық форма клиникалық белгілерсіз жүреді. Иммунитет және нақты алдын-алу. Табиғи түрде ауырған немесе вакцинацияланған құс иммунитетке ие болады, оның ұзақтығы мен қарқындылығы құстың жасына, вирустың биологиялық қасиеттеріне және оны ағзаға енгізу әдісіне байланысты. ҰБ-мен күресу шаралары шаруашылықтағы эпизоотиялық жағдайға байланысты және нұсқаулыққа сәйкес анықталады. Вакцинация әдісі фермада вакцинацияның техникалық мүмкіндіктеріне байланысты.

 Жумабай КУБАЕВ,

 аудандық ветеринариялық стансасының директоры